Menü Kapat

Anormal kişilik özelliklerinin kalıtsallığı

bbbbSon yıllarda anormal kişilik özelliklerinin kalıtsallığını araştıran araştırmalar çok arttı. Bu araştırmaların çoğu da ikizleri ele almaktadır. En çok dikkati çeken anormallik Amerika’da önemli bir sağlık sorunu olan şizofreni’dir Şizofreniyi tanımlamak için kullanılan ölçütler tartışmalıdır; ama araştırmacıların çoğu şizofreninin genellikle, yüksek derecede uygun olmayan heyecansal ve davranışsal tepkilerle, mantıkdışı, “güçlükle ilerleyen” düşünme ve konuşmayla, gerçeklikle açık bir temas yokluğuyla nitelenebileceği konusunda görüş birliği içindedir.  Geleneksel olarak, şizofrenik davranışın çok ciddi stresli dış koşullara maruz kalmanın sonucu olduğu düşünülüyordu. Karllmann (1953) ve Slater’in (1953) şizofreni tanısı konmuş ve özdeş ya da ayrı ikiz olan bireyleri belirlemesine kadar kalıtsal etkenler gözardı edilmişti. Her iki araştırmacı da, bir özdeş ikize şizofreni tanısı konursa ikiz kardeşinin rahatsızlığı olması şansının yüksek olduğunu, hem de ayrı yumurta ikizlerindekinden çok daha yüksek olduğunu buldu. Daha sonraki araştırmalar bir kalıtım etkeni olasılığını doğruladılar, ama çoğu kalıtsallığın Karllmann’ın başlangıçta düşündüğü kadar büyük olmadığı konusunda görüş birliği içindedir. Özdeş ikizlerin şizofreni için % 50′den biraz daha fazla birbirine uymaz oldukları tahmin edilmektedir (Broadhurst ve ark., 1974). Birbirine uymaz demek, bir ikiz çiftinin aynı özelliğe sahip olmaması demektir. Özdeş ikizler özdeş genotiplere sahip olduğu için kişiliklerindeki farklılıklar dış etkilerden doğuyor olmalıdır. Şu halde, eğer bir ikiz şizofrenikse, diğeri de değilse, rahatsızlığın ortaya çıkışında çevresel etkenlerin rolü büyük olmalıdır.

Bugün hem kalıtımın hem de çevrenin şizofrenide önemli roller oynadığı büyük ölçüde kabul edilmektedir. Bir birey hastalığa yatkınlığı miras alabilir, ama hastalığı geliştirip geliştirmemesi maruz kaldığı dış streslere bağlıdır (Gottesman ve Shields, 1966). Burada da yine, genetik ve çevresel etkenler arasındaki etkileşimi görüyoruz. Birçok durumda kişilik bozukluklarının kökenleri çoketkenli’dir. Genetik yetkinlik ve çeşitli çevresel etkenler anormal davranışı ortaya çıkarmak üzere etkileşirler

Bir yanıt yazın