Bir süredir sitemizce Yurtdışında Eğitim Rehberliği konusunda bir araştırma yapılmaktadır. Bu kısa yazıda Yurtdışında eğitimle ilgili neden yurtdışında eğitim, ülke ülke bazı yurtdışı eğitim kurumları örnekleri, yurtdışında eğitim yapmak isteyenlerin dikkat etmesi gereken hususlar gibi konular yer almaktadır. Konuyu mümkün olduğunca kısa tutmaya çalıştık. Yorumlarla katkıda bulunmak isteyenlere açıktır.
Neden Yurtdışında Eğitim?
ÖSS’ye 1 milyon 615 bin 534 öğrenci katıldı. Yalnızca 433 bin 150’si üniversiteye girebilecek. Türkiye’de üniversite kapısında yığılmaların ana nedeni bugüne kadar iyi bir politika geliştirilememesi. Kısa vadede bunun çözümü mümkün gözükmüyor.
Japonya neredeyse bizim nüfusumuzun 2.5 katı. Sahip oldukları üniversite sayısı 4 haneli rakamlarla, yani binlerle ölçülüyor. Türkiye’de sorunun çözülmesi için en az 600 üniversite olması gerekiyor. Bu rakam henüz 100′e ulaşamadı. Türkiye’de kısa vadede buna çözüm olmadığına göre geriye tek alternatif kalıyor. Bir yüksek öğretim kurumuna yerleşemeyen öğrenciler için bir umut var: Yurtdışında her türlü imkanın sunulduğu modern bir eğitim. Yani Yurtdışında Eğitim.
Yurtdışında Eğitim Alternatifleri Genel Durum
İstediği okullara giremeyen ya da açıkta kalan öğrencilerin bir kısmı özel üniversitelerin maliyetinin çok yüksek olmasının da etkisiyle şanslarını yurtdışında deniyor. Türkiye’den yılda ortalama 25 bin öğrencinin yurtdışına çıkması, uluslararası eğitime duyulan ilginin göstergesi. Okul, konaklama, yemek masrafı olarak ortalama rakamlarla Amerika’da eğitim yıllık 18 bin, İngiltere’de 20 bin, Kanada’da 10 bin ve Avustralya’da ise 12 bin Amerikan Doları.
Kanada ve Avustralya dolarının kurlarının düşük olması bu ülkelerde eğitimi ucuzlatırken, Amerika’nın okul yelpazesinin geniş olması maliyeti 9 bin dolara kadar indirme imkanı tanıyor. Bulgaristan 5 bin Euro, Ukrayna 3 bin 500 Dolar, Kıbrıs 4 bin 600 Euro ile daha düşük fiyatlı eğitim alternatifi sunuyor. Türkiye’deki özel üniversite fiyatları ise 7 bin ile 29 bin dolar arasında değişiyor. Üstelik bu fiyatlar sadece 1 yıllık eğitimi içeriyor.
Diğer bir alternatif ise Malezya olabilir. Malezya’da eğitim için fiyatlar oldukça cazip. 2,500 dolara kadar alternatifler var.
Yurtdışında Eğitimle İlgili Bilinmesi Gerekenler
Yurtdışında eğitim için mutlaka YÖK’ten gitmek istediğiniz üniversitenin denkliği olup olmadığına bakınız. Ülke Ülke Yurtdışı Eğitim Alternatifleri yazısında yurtdışındaki alternatiflere, ve Yurtdışı Eğitim YÖK Denklikleri yazısında ise denklikle ilgili hususlara dikkat ediniz.
Ülke ülke Yurtdışı Eğitim Alternatifleri
• Malezya’da devlet üniversitelerinde öğrenim çok ucuz. 4 yıllık ücret yaklaşık 4,500 dolar. Fakat dezavantajı bunların Malayca olması. İlk 200′e giren Malezya Üniversitesi, Kebangsaan Üniversitesiyle, Malezya Teknoloji Üniversitesine YÖK denklik veriyor. Diğer bir alternatif Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi. Bu üniversitenin YÖK’çe denkliği yok.
• ALMANYA’da devlet üniversitelerinde öğrenim ücretsiz olduğu için yüksek öğrenimde özel üniversitelerin payı çok düşük. Özel üniversiteler devlet tarafından tanınıyor. Sömestr başına alınan ücret 2 bin 620 Euro’dan başlıyor. Eğer Türkiye’de ÖSS’yi kazanıp bir yere kayıt yaptırdıysanız sizden Almanya’da bir yıllık hazırlık sınıfı olan Studienkolleg’i başarıyla bitirmeniz isteniyor.
• AVUSTRALYA’da üniversitelere giriş için belirlenmiş şartlar yok. Her üniversite kendi standartlarını koyuyor ve uygun gördüğü öğrenciyi kabul ediyor. Üniversiteler öğrencinin lise ve lisans eğitiminin içeriğini inceliyor. Bu nedenle öğrenci, lisans eğitimi yapmak istiyorsa lise not dökümünü okula sunuyor. Avustralya’da üniversiteye başlamadan önce 12 yıl okumak gerekirken bu süre Türkiye’de 11 yıl. Bu nedenle, Lise’den sonra öğrenci mutlaka 1 yıl üniversite hazırlık okuyor. Yüksek öğrenim maliyeti yabancı öğrenciler için ABD veya İngiltere’den çok daha düşük. Ortalama üniversite eğitimi 7 ile 9 bin dolar arasında.
• BULGARİSTAN’daki üniversitelerin ücretleri 2 bin 500 Euro ile 6 bin Euro arasında. Burada tıp okuma fırsatı da değerlendirilmeli. Sofya Tıp Üniversitesi’nde öğretim ücreti, hazırlık sınıfı için 3 bin 500, lisans için 5 bin, master programları için de 6 bin Euro.
• UKRAYNA’nın başkentinde bulunan Kiev Politeknik Üniversitesi (KPI) ve Kiev Taras Sevchenko birlikte Odessa’da bulunan I.I Mechnikov Odessa Milli Üniversitesi YÖK’ün tanıdığı üniversiteler. Fakat bu tanınma bütün bölümleri kapsamayıp birkaç bölümle sınırlı. Eğitim fiyatları tercih edilen eğitim diline göre değişiyor. Lisans programında Ukraynaca 2 bin 600 dolar, Rusça 2 bin 900 dolar, İngilizce 3 bin 500 dolar.
• KIBRIS’taki Yakın Doğu Üniversitesi’nde eğitim ücrete tâbi. 2007-2008 ders yılında öğretim ücreti, İngilizce hazırlık programı dahil, tüm programlar için 4 bin 600 Euro. Burslu programlara yerleştirilen öğrencilere sağlanan burs, hazırlık sınıfını kapsamayıp sadece öğretim süresi sütununda gösterilen yıllar için ödenecek öğretim ücretini karşılıyor. Burslar, öğrenci başarılı olduğu sürece devam ediyor. Ancak dönem not ortalamasının 4,00 üzerinden 2,00′ın altına düşmesi halinde burs kesiliyor,öğrencinin not ortalamasının 2,00′nin üzerine çıkması durumunda ise burs hakkı tekrar kazanılıyor.
• AZERBAYCAN Devlet İktisat Üniversitesi Türk Dünyası İşletme Fakültesi’nde eğitim ücretli olup, 2007-2008 eğitimöğretim yılında eğitim ücreti yıllık 2 bin ABD Doları. Dersler Türkiye Türkçesi ile yürütüldüğü için hazırlık sınıfı bulunmuyor.
• BOSNA’da açılan, Uluslararası Sarajevo Üniversitesi diğer bir alternatif. 5,000 Euro civarında ücrete sahip bu üniversite Türkiye’deki girişimcilerce açılmış olup YÖK denkliği mevcut.
Yurtdışı Eğitim YÖK Denklikleri
Yurtdışında eğitim yapacağınız kurumun YÖK’çe denkliği olup olmadığını öğrenmek çok önemlidir.
YÖK’ün denklik kararlarına dikkat!
Yurtdışında alınan diplomaların Türkiye’de geçerliliği için Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) denklik belgesi verimesi gerekiyor. Yükseköğretimi kazanç kapısı olarak gören yurtdışındaki bazı üniversiteler ile aracı kuruluşlar basın ve yayın organlarına verdikleri ilanlarda reklamını yaptıkları üniversitelerin YÖK tarafından tanındığını söylüyor. Ancak, bunların çoğunu YÖK tanımıyor.
• Yurtdışındaki üniversiteleri YÖK sürekli değerlendiriyor ve önceden tanıdığı bazı üniversiteler hakkında tanımama kararı alabiliyor. Bu nedenle, yurtdışına gitmeye karar verdikten sonra YÖK Denklik Birimi’ne başvurarak, gidilecek üniversite ve programın tanınıp tanınmadığını öğrenmek gerekiyor.
• Kendi imkanıyla yurtdışında öğrenim isteyenlerin ÖSS’ye girmeleri ve önlisans için ilgili alanda 160,000 veya daha fazla, lisans için ilgili alanda 185,000 veya daha fazla puan almaları gerek. Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı’nın (AOBP) ÖSYS puanına ilave edilmesiyle elde edilen Y-ÖSYS puanı ise kullanılmıyor.
• Yurtdışı eğitim için gereken belgeler ve şartlarla ilgili “www.yok.gov.tr” web adresinden detaylı bilgi almak mümkün.
YÖK Denklikleri İrtibat Adresi
YÖK’ün yurtdışında eğitim veren üniversite ve programlarla ilgili karar veren bir denklik birimi bulunmaktadır. Burada aşağıdaki konularda direk bilgi alabilirsiniz.
Ön Lisans ve Lisans Denklik Başvurularında İstenilen Belgeler
Yüksek Lisans Denklik Başvurularında İstenilen Belgeler
Yabancı Uyrukluların Başvurularında İstenilen Belgeler
Yurtdışında Eğitim
Diplomanın Tanınması İle İlgili Yurtdışındaki Ulusal Kuruluşlar
Diploma Denkliği İle İlgili Yasa ve Yönetmelikler
Doktora Denklikleri (ÜAK)
Denklikle ilgili Duyurular
Seviye Tespit Sınavı (STS) 2004 Kılavuzu
YÖK Denklik Birimi İnternet Adresi İçin Tıklayınız
YÖK Denklikle ilgili bilgi edinmek için
Telefon:
+ 90.312.298.7142
Faks:
+ 90.312.266.5060
E-posta:
denklik@yok.gov.tr
Adres:
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı
06539 Bilkent / ANKARA
Adım Adım Yurtdışı Eğitim Rehberi
Adım 1: Kendinize bir hedef koyun. Olmak İstediğiniz en iyi mesleği seçin (Meslek Rehberinin ana misyonu bu konuda yardımcı olmaktır). Bu meslekte kendinize büyük hedef koyun. Örneğin, mekatronik mühendisi olmak istiyorsanız, dünyanın en ünlü mekatronikçisi olacağım deyin. Gerçekleşen her zaman hedeflenenden küçük olduğundan büyük hedef koymazsanız küçük sonuçla karşılaşırsınız.
Adım 2: SWOT Analizi yapın. SOT Analizi kısaca o ülkede karşınıza çıkabilecek zorluklar ve fırsatları (dış faktörleri) belirlemektir. Daha sonra iç faktörleri yani sizin güçlü ve zayıf yanlarınızı belirlemektir. Daha sonra yapacağınız bir SWOT matrisiyle zayıf yanlarınızı telafi edecek, güçlü yanlarınızla o ülkeden en yüksek seviyede yararlanabilecek fırsatları incelemektir. Bu amaçla: Gideceğiniz ülkeyle ilgili ev ödevlerinizi iyi yapın. Yani o ülkenin dili, kültürü, yaşama şartları, kalacak yerlerin güvenliği ve kalitesi, fiyatları, genel eğitim ve toplum yapısı, sizi hedeflerinize giderken karşınıza çıkacak zorluklar ve fırsatların iyi bir listesini yapın. Kendi güçlü ve zayıf yanlarınız da listesini yapın. Tüm bunları karşılaştırın.
Adım 3: Sizi hedefinize götürecek ülke ve okulları belirleyin
Adım 4: Yurtdışında Bir Üniversitenin Seçimi
Belki de en zor süreçtir. Seçtiğiniz mesleğin eğitiminin hangi ülke ve üniversitede en iyi verildiğini bulmaya çalışın. Bununla ilgili internette ve yurtiçindeki aracı kurumlardan en iyi bilgiye ulaşmaya çalışın. YÖK denklikleri önemli olmasına rağmen bazı durumlarda bu pek te önemli değildir. Sizi hedeflerinize götürecek bir yerse YÖK’ün vereceği denkliğin pek anlamı yoktur.
Adım 5: Tercih ettiğiniz ülke(ler)deki ilgili üniversitelere başvuruda bulunun. Seçeneklerinizi bol tutun. Zira kabul cevabı gelmediğinde alternatifiniz fazla yoksa sene kaybınız söz konusu olabilir. Başvuru için ilgili belgelerinizi bol ve hazır tutun. Okulunuzdan aldığınız diploma, ÖSS sınavı sonuçlarınız, Transript vs vs hepsini bir dosyada asıllarını bulundurun.
Adım 6: Yurtdışı Eğitim Maliyetinizi Düşürecek Yollar Arayın
Yurtdışı Eğitim pahalı bir süreçtir. Bu süreci mümkün olduğunca ucuza kapatmak için seçenekler arayın ve geliştirmeye çalışın. O ülkede mevcut bazı programlar (work and study gibi) mevcut olup olmadığını araştırın. Üniversitede çeşitli projeler daha öğrenciyken kendinizi geliştirmenize yardımcı olup finansal olarak yaşamınızı kolaylaştırır. Karşılıksız burslar, öğrenim ücretlerindeki indirimler gibi alternatifleri araştırın. Genellikle başarılı öğrencilere kapılar ardına kadar açılır. Eğitimini bedavaya getiren öğrenci sayısı azımsanmayacak kadar çoktur.
Adım 7: Ülkeye varmadan önce ön çalışmaları yapın. Vize alınması, yurt yerinin veya kalacak yerlerin ayarlanması, orada daha önce kalmış olanlardan ve mezunlardan bilgiler alınması. Hayat şartlarıyla ilgili orada bulunan Türklerden bilgi alınması gibi işleri ihmal etmeyin.
Adım 8: Dille ilgili kalan eksiğinizi orada tamamlayın. Özellikle pratik açıdan dil en iyi o dilin konuşulduğu ortamda öğrenildiğinden ülkenizde aldığınız dil kurslarına fazla güvenmeyin. Avrupa ülkelerinde yaşlılar itilen sınıf olduğundan bunlarla parklarda ‘hello’ diyerek başlatacağınız bir sohbet size bedava pratik imkanı sağlayacaktır. Mümkün olduğunca dil öğrenimi süresince Türklerden uzak durun ya da çok sık görüşmemeye gayret edin.
Adım 9: Fırsatları iyi kullanın. O ülkede bulunduğunuz sürece karşınıza çıkan fırsatlar bir daha asla karşınızda çıkmayacaktır. Örneğin, bir toplantıda Malezya’da eğitimini tamamlayıp yurda dönmüş mezunlar topluluğuna, Çince veya Malayca öğrendiniz mi diye sordum. Maaleef dediler. Türkiye’de pekçok kişinin Çince öğrenmek için yanıp yakıldığını, kurslara gittiğini düşünürseniz ve Malezya’nın nüfusunun %35′inin Çinli olmasının getirdiği fırsat düşünülürse onların nasıl bir fırsat kaçırdıkları anlaşılabilir.
Adım 10: Yeni ortaya çıkan durumları değerlendirin
Hedefinizi varabilmek için yeni ortaya çıkacak durumlara göre dinamik olarak kendinizi programlayın ve geliştirin. Güçlü yönlerinizle fırsatlardan azami faydalanmayı, yine bu güçlü yönlerinizle hedefinize varmayı engelleyecek tehditleri ortadan kaldırmayı, zayıf yönlerinizi bazen fırsata çevirmeyi ya da fırsatları değerlendirebilecek şekilde zayıf taraflarınızı geliştirmeyi, tehditler olması halinde zayıf yönlerinizle bunlardan kaçınmayı veya mümkünse lehinize çevirmeyi öğrenin.